Gezondheid

PFAS zoals PFOA en GenX kunnen een risico voor de gezondheid vormen. Daarom is de blootstelling aan PFOA in onze regio onderzocht, onder meer met een bloedonderzoek. Er komt steeds meer inzicht in de gezondheidseffecten van PFAS.

Tot 2012 heeft DuPont/Chemours PFOA uitgestoten naar de lucht en geloosd in het riool en op de rivier. Met name de uitstoot naar de lucht gaf zorgen over de mogelijke gevolgen van PFOA voor de gezondheid. Het RIVM heeft hier in 2016-2017 onderzoek naar gedaan. Na 2012 is het bedrijf overgegaan op GenX. Ook daarover is discussie ontstaan. Beide stoffen horen bij de groep stoffen die we PFAS noemen. Dit zijn chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. De stoffen breken nauwelijks af in het milieu en hopen op in het menselijk lichaam. Van PFAS is bekend dat ze schadelijke effecten kunnen hebben op de gezondheid van mensen. 

Op deze pagina gaan we met name in op het onderzoek dat het RIVM in 2016-2017 heeft uitgevoerd.

Blootstelling PFOA

DuPont /Chemours heeft van 1967 tot 2012 PFOA gebruikt en uitgestoten. Het RIVM heeft de mogelijke gevolgen van die uitstoot voor de volksgezondheid onderzocht. Het RIVM heeft eerst berekend aan hoeveel PFOA omwonenden zijn blootgesteld. Dat is met een steekproef bloedonderzoek onder 382 omwonenden gecontroleerd.

De conclusie van dit onderzoek: bewoners die lang en dicht bij de fabriek wonen (donkerblauwe zone op onderstaande kaart) hebben hogere waarden PFOA in hun bloed dan bewoners die verder weg of minder lang in de omgeving wonen. De mediane (middelste) bloedwaarde in deze groep was 10,2 nanogram PFOA per milliliter.

Kaart PFOA

De bloedwaarden in de groepen die verder van of minder lang rond de fabriek wonen (lichtblauwe zone op de kaart), komen overeen met de waarde die we gemiddeld in Europees onderzoek aantreffen: 3,5 nanogram PFOA per milliliter bloed.

Het onderzoek bevestigt dat bewoners in de directe omgeving van de fabriek in het verleden waarschijnlijk langdurig aan te hoge waarden PFOA zijn blootgesteld. 

Het aantal inwoners in Dordrecht binnen het contourengebied is kleiner dan in Sliedrecht en Papendrecht. Dit heeft onder meer te maken met de plaats van de schoorstenen (vlak bij de rivier) en het feit dat wind historisch gezien het vaakst uit het zuidwesten waait. 

Gezondheidseffecten PFAS

PFAS zoals PFOA en GenX kunnen een nadelig effect hebben op de gezondheid. Hier komt steeds meer kennis over. PFAS kunnen nadelige invloed hebben op de leverfunctie en de werking van het immuunsysteem. Ook kan het leiden tot verhoging van het cholesterolgehalte, schadelijk zijn voor de voortplanting en de ontwikkeling van het ongeboren kind (iets lager geboortegewicht). Twee vormen van kanker (nier- en testiskanker) worden in verband gebracht met een hoge blootstelling aan PFOA.

Of PFAS daadwerkelijk gezondheidseffecten geven, hangt onder andere af van hoeveel je in de loop van de tijd binnenkrijgt. Er is niet te zeggen bij welke bloedconcentraties ongewenste effecten daadwerkelijk optreden. Wel laat recent onderzoek zien dat PFAS ook bij lagere concentraties mogelijk al negatief effect hebben op het immuunsysteem. Hierdoor wordt de kans op ziekten mogelijk vergroot. Lees meer op de website van onze GGD.

Bloedtesten PFOA

Het RIVM en GGD adviseren mensen niet om hun bloed te laten onderzoeken op PFOA. Het levert geen gezondheidswinst of handelingsperspectief op. Mensen die hun bloed toch willen laten onderzoeken op PFOA of andere PFAS kunnen dit op eigen kosten laten doen. 
In 2017 zijn er zowel vanuit de gemeente als het ministerie regelingen geweest waarbij bloedtesten werden vergoed.

Eten uit eigen tuin

Lees meer over eten uit eigen tuin op de pagina Bodem en moestuinen.

Drinkwater

Lees meer over drinkwater op de pagina Drink- en grondwater.

Vragen over gezondheid

Heeft u vragen over PFOA, GenX en gezondheid? Op de website van de GGD vindt u hierover veel informatie. Staat het antwoord daar niet bij? Dan kunt u contact opnemen met de GGD Zuid-Holland Zuid.

Heeft u klachten of zorgen over uw eigen gezondheid? Neem dan contact op met uw huisarts.