Nieuwjaarstoespraak 2023 Burgemeester Wouter Kolff

Beste mensen,

Wat fijn dat we hier weer met elkaar kunnen staan, dat we elkaar weer echt in de ogen kunnen kijken en niet via een scherm. Voor mij is het als trotse burgemeester van onze geweldige stad inmiddels de zesde jaarwisseling geweest en ik kan u zeggen: ik heb het goed naar mijn zin en wat mij betreft smaakt het naar meer.

Allereerst wil ik u en uw naasten een gelukkig, gezellig, succesvol en bovenal gezond 2023 wensen. Gelukkig is de jaarwisseling in onze stad relatief rustig en beheerst verlopen, niet in de laatste plaats door de inzet van onze geweldige hulpdiensten, zoals politie, brandweer en ambulancedienst. Hulpdiensten die overigens het hele jaar weer loyaal paraat hebben gestaan bij nacht en ontij. Een warm applaus voor hen!

Dames en heren, in de Top2000 van dit jaar stond Danny Vera's Rollercoaster weer op plaats 2. Het is dan ook een geweldige beeldspraak: hebben we het afgelopen jaar niet allemaal het gevoel gehad in een rollercoaster te zitten. Het was een jaar van uitersten…

Twaalf maanden geleden was The Voice of Holland nog een leuk programma waar we niets achter hoefden te zoeken, met juryleden waar we met plezier naar keken. Twaalf maanden geleden hadden we bewondering voor de topman die zowel zijn supermarktketen als een wielerploeg naar grote hoogten had opgestuwd. En dachten we bij diezelfde supermarkt nog niet aan een zangeres die niet alleen met haar stembanden kon uithalen. We keken vol respect en soms ook wel met een beetje heimwee naar de oud-kamervoorzitter….

En kijk waar we nu staan: hoeveel mensen zijn er -soms keihard- van hun voetstuk gevallen? Van turntrainer tot televisiepresentator, van stervoetballer tot Europarlementariër… Wat betekent dat voor ons vertrouwen in mensen? Wij zien toch allemaal graag idolen, helden?

Twaalf maanden geleden hadden we ook geen idee dat Rusland een ander land op ons continent zou binnenvallen met ongekend en absurd geweld. De enige blauwgele vlaggen die je tot die tijd in onze stad zag waren die van supporters van Cambuur op bezoek bij onze FC Dordrecht.

 

En kijk waar we nu staan:

Dagelijks zien we de beelden van het verwoestende oorlogsgeweld in een land dat maar drie grensovergangen van ons verwijderd is. We hebben een enorme vluchtelingenstroom vanuit Oekraïne gezien, ook naar ons land, ook naar onze stad. Hier in Dordrecht vangen we zo’n 1.300 Oekraïners gastvrij op. In de gemeentelijke opvang en bij mensen thuis. Ik wil ook op deze plaats mijn bijzondere waardering uitspreken voor al die Dordtenaren die de afgelopen maanden klaar stonden om deze Oekraïense vluchtelingen te helpen. Ik had het zojuist even over gevallen idolen en helden, maar dit zijn natuurlijk de echte helden. Met een plek in hun huis, met spullen, met acties, maar vooral met aandacht. En ik wil hierbij zeker ook onze eigen medewerkers, Dordtse instellingen en bedrijven bedanken, die in recordtijd opvanglocaties hebben opgezet, onderwijs hebben georganiseerd en zorg hebben verleend.

Twaalf maanden geleden hadden we ook geen idee van de enorme gevolgen die die oorlog in Europa ook voor ons zou hebben: met een gigantische inflatie en stijging van de energieprijzen, waardoor bewoners, bedrijven, instellingen en verenigingen in financiële zorgen kwamen. Waarbij wij als lokale overheid proberen de ergste nood te ledigen, met financiële regelingen, maar ook met ontmoetingsplekken.

Niet dat álles nu zo veel mooier was overigens hoor, twaalf maanden geleden. Ik heb veel waardering voor iedereen die een belangrijke rol speelde in de Corona-aanpak, maar wat waren we toen nog in de greep van deze pandemie. Sinds half december zaten we in een bikkelharde lockdown: scholen, horeca, winkels, sportclubs en culturele instellingen waren allemaal gesloten. We maakten ons grote zorgen over de nieuwste zeer besmettelijke variant….

En kijk waar we nu staan: alle voorzieningen weer open, een zomer vol fantastische evenementen achter de rug, van Dordt in Stoom tot Big Rivers, van Boekenmarkt tot Wantijpop. Van het nieuwe Tij Festival tot een geweldige Koningsdag en een vuurwerkshow bij de jaarwisseling. Wat een feest! Met dank ook aan iedereen die zich heeft ingezet om deze en andere evenementen mogelijk te maken.

Als je afgelopen jaar op een rij zet, lijkt het wel of we van crisis naar crisis hobbelden. Ik zie dat ook in het Veiligheidsberaad, het overleg van de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's. Nog maar een paar jaar geleden een overleg waarvan bijna niemand het bestaan kende, nu bijna wekelijks in het nieuws. Vanwege de Coronacrisis, de Oekraïnecrisis, de vluchtelingenopvangcrisis…. Ik spreek hier graag de hoop uit dat dit overleg, waarvan ik vanaf 1 april voorzitter mag zijn, zo snel mogelijk uit die permanente sfeer van crisisbeheersing mag komen.

Ik zie overigens ook een crisis in het bestuur. Zeker in Den Haag, waar de versplintering in combinatie met de drang tot het profileren voor de eigen achterban ertoe leidt dat debatten steeds minder gericht lijken op het samen zoeken naar oplossingen. In de media gaat het dan vooral over de gekste uitspraak van de dag en de jurering of de voorzitter er wel of niet goed mee is omgegaan.

Gelukkig gaat dat in Dordrecht toch anders. De verkiezingen brachten hier weliswaar een record-aantal partijen in de gemeenteraad: 14, waaronder maar liefst 4 nieuwkomers. Sinds kort hebben we zelfs 15 fracties. Maar ik zie in tegenstelling tot de Tweede Kamer in onze gemeenteraad een grote bereidheid om samen de problemen en vraagstukken van onze tijd aan te pakken, over partijgrenzen heen, ook over de grenzen van coalitie en oppositie heen. De verkiezingen brachten ook een nieuw college, met meer diversiteit in veel opzichten en met een ontzettend goede sfeer en veel onderling vertrouwen. 

En dat is ook broodnodig. Er spelen internationaal, landelijk en lokaal, grote vraagstukken. Een groot deel van de wereld leeft niet in vrede en veiligheid zoals wij die kennen. De gehele wereld warmt op met allerlei consequenties voor alles wat op aarde leeft tot gevolg. In eigen land lijkt het besef van urgentie soms ver te zoeken en speelt met name het in stand houden van welvaart en welzijn. Het soms krampachtig vasthouden aan wat we gewend zijn. Laat ik daar meteen bij zeggen dat een te groot deel van onze samenleving het feitelijk ook zwaar heeft en steun van overheid en van anderen broodnodig heeft. Een groeiend deel van de samenleving snapt ook niet meer waar politiek en bestuur mee bezig zijn. Mensen die zelfs met een mooie baan geen betaalbaar huis kunnen vinden, of die de energierekening van hun te dure en slecht geïsoleerde huurhuis niet meer kunnen betalen. De overheid die vervolgens eenmalig alles compenseert waar structurele oplossingen ver weg lijken. De overheid ook van wie tegelijkertijd wordt verwacht dat ze alle onzekerheid altijd en onder alle - soms extreme - omstandigheden kan wegnemen. Dát kan simpelweg niet en die indruk moet ook niet worden gewekt. Het is ook belangrijk dat inwoners zelf weerbaarder worden in geval van tegenslagen en crises. Met als adagium: de enige echte zekerheid is dat weinig zeker is.

De Vlaamse hoogleraar Rik Torfs formuleerde het mooi: “De somberheid van onze tijd blijft mij verbazen. Misschien ben ik naïef, maar voor mij is het leven geen onrechtvaardige, problematische gegevenheid, maar de kans om er iets prachtigs van te maken in een onvolmaakte wereld. Het beste moment om optimistisch te worden, is wanneer alles hopeloos lijkt." Een levensles om altijd te onthouden.

Met ontspanning, humor, vreugde, levenslust, inzet en een beetje zelfdiscipline kunnen we de wereld om ons heen zoveel mooier en aardiger maken. Zoek niet de grenzen op van wat mag of waar je recht op hebt, maar kijk wat je kunt laten of wat je juist voor een ander kunt doen. Soms mis ik de compassie. Het inlevingsvermogen. Het een ander wat gunnen. Het luisteren in plaats van zenden. Het elkaar gewoon vertrouwen. Waarom wordt een goede grap tegenwoordig vaak zo snel verkeerd uitgelegd? Al deze eigenschappen maken ons tot mens. Laten we komend jaar gewoon wat meer mens zijn! 

We smachten in ieder geval naar goed nieuws en ook naar hoop en perspectief. En dat is er wel degelijk in onze omgeving: op veel punten gaat het goed met Dordrecht en met onze regio. Meer banen, een lagere werkloosheid, meer woningen, en het hoogste bevolkingsaantal in de geschiedenis van de stad. Per 1 januari hebben we 121.552 inwoners. Weliswaar iets geflatteerd door de komst van onze Oekraïense gasten, maar toch een teken van de groei en bloei van onze stad. We hadden ook meer dan duizend geboortes.

Naast vreugde, bracht het jaar ook verdriet. Natuurlijk overleden er ook vele Dordtenaren. De meeste in vrede aan het eind van een mooi leven, anderen veel te jong door ziekte, ongeluk of geweld. Helaas hebben we ook in Dordrecht te maken gehad met enkele dodelijke incidenten. Op mij persoonlijk heeft de dood van het 16-jarige Dordtse meisje Ann-Sofie Pors veel indruk gemaakt. Een ontzettend lief meisje, gek op paarden, dat tijdens haar activiteiten op haar geliefde zorgboerderij in Alblasserdam plotseling om het leven werd gebracht. Wat een immens verlies voor haar broer Mika en voor haar ouders Judith en Maarten met wie ik nog regelmatig contact heb. We denken ook vanavond aan hen. 

Zoals genoemd, het jaar was een rollercoaster. Met toch ook veel mooie hoogtepunten:

• We hebben met elkaar kunnen lachen om de ludieke actie van Antwerpse ondernemers, die hun stad omdoopten in Dordrecht, een passende reactie op een even ludieke actie van Dordtse ondernemers.

• We kregen een bijdrage van maar liefst 28 miljoen van het rijk voor de ontwikkeling van de Dordtse spoorzone en het Maasterras en we zijn onderdeel van een mega-investering van 1,6 miljard in de toekomstige lightrailverbinding tussen Leiden en Dordrecht.

• We werden geselecteerd voor het nationaal programma leefbaarheid en veiligheid, waar de wijken in Dordrecht-West echt van gaan profiteren.

• We vierden de herdenking 450 jaar Eerste Vrije Statenvergadering. 

• We genoten van de prachtige Albert Cuyp tentoonstelling in het Dordrechts museum. Over het museum gesproken: we namen afscheid van een icoon van een directeur: Peter Schoon. Maar door dit afscheid kreeg onze stad er wel een ereburger bij. Fijn dat je er vandaag ook bij bent! 

• Er waren bijzondere jubilea, zoals het 100 jarig bestaan van zwem-en waterpolo vereniging MNC. En van tientallen bedrijven, waaronder het 75-jarig bestaan van Ames.

• We konden opnieuw genieten van Scrooge Live. Gebaseerd op het oude verhaal van Charles Dickens, dat eigenlijk nog altijd actueel is. En waarbij het uiteindelijk draait om hoe je met je medemens omgaat.

Voor Ebenezer Scrooge waren er geestverschijningen nodig om tot inkeer te komen. Mijn oproep aan onze inwoners: weg met de korte lontjes en de lange tenen. Wees zeker in deze tijden extra aardig of lief voor elkaar. Het lijkt een open deur, maar het gebeurt te weinig. De Vlaamse psychiater Dirk de Wachter schreef een prachtig boek over troost, waarbij hij vooral het belang benadrukte dat we de andere mens zien. En onze eigen brugwachter Teus schreef in zijn afscheidsbrief: 'Jij en ik ontmoetten elkaar terwijl je over de brug kwam…. Je zag me en het wonder geschiedde: door naar me te kijken werd ik opeens iemand, ik bestond!’

Voor 2023 wens ik ons toe dat we nog wat meer mens zullen zijn en dús: dat we elkaar écht zien. 

Voor nu wens ik u, mede namens het stadsbestuur, een heel fijne avond. Dank voor uw aandacht!