Bouwen na 1 januari 2024: de Wet kwaliteitsborging

De bouwregels gaan veranderen. Gaat u in de toekomst bouwen in Dordrecht? Houd hier dan rekening mee. De Wet kwaliteitsborging (Wkb) heeft als doel de bouwkwaliteit te verhogen. Voor bouwwerken in gevolgklasse 1 gaat de Wkb in op 1 januari 2024. Voor verbouw gaat de Wkb pas in 2025 in. 

De Wkb knipt vanaf 1 januari 2024 de omgevingsvergunning op in 2 delen: 

  • het ruimtelijke deel (of u op een bepaalde plek mag bouwen)
  • het technische deel (of de bouwtechnische regels van uw bouwplan kloppen)

Het ruimtelijke deel blijft via de gemeente Dordrecht lopen. Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ) beoordeelt namens de gemeente Dordrecht de vergunningsaanvraag. Het technische deel gaat naar een kwaliteitsborger. Een kwaliteitsborger is een bedrijf dat de bouwtechnische regels van een gebouw of verbouwing beoordeelt.  

Wkb en bouwwerken in verschillende gevolgklassen

Gevolgklasse 1

De Wkb gaat in 2024 in voor (nieuw)bouwwerken in gevolgklasse 1. Dit zijn gebouwen met een laag risico, zoals:

  • grondgebonden woningen (maximaal drie bouwlagen)
  • woonboten
  • vakantiewoningen
  • industriegebouwen van maximaal twee bouwlagen

Bouwen in of op een monumentaal pand valt daar niet onder. Bij nieuwbouw kunt u denken aan het bouwen van een nieuwe grondgebonden woning. Op deze website staat een overzicht van alle gevolgklasse 1 gebouwen

Omgevingsvergunning

Wilt u weten of u voor het ruimtelijke deel een omgevingsvergunning nodig heeft bij gevolgklasse 1? Volg dan de stappen bij het kopje Als u gaat bouwen in 2024 in gevolgklasse 1?

De kwaliteitsborger

De kwaliteitsborger toetst het bouwtechnische deel tijdens de bouw. U moet de kwaliteitsborger zelf regelen. De kwaliteitsborger controleert voor en tijdens de bouw of het bouwplan voldoet aan de bouwtechnische regels, zoals:

  • brandveiligheid
  • fundering
  • energiezuinigheid

De regels leest u in het Besluit bouwwerken leefomgeving  en in het Omgevingsplan. Toezicht houden gaat via een goedgekeurd instrument voor kwaliteitsborging. Bedrijven ontwikkelen deze instrumenten en de Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw keurt deze goed of af. Op de website Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw staat een lijst met kwaliteitsborgers.

Gevolgklasse 2 en 3

De Wkb gaat nog niet in bij gevolgklasse 2 en 3. Dit zijn risicovolle bouwwerken, bijvoorbeeld appartementencomplexen, scholen of hotels. Voor deze bouwwerkzaamheden heeft u een omgevingsvergunning nodig. OZHZ toetst complexe bouwplannen zelf aan de bouwtechnische regels en houdt toezicht tijdens de bouw. U hoeft geen kwaliteitsborger in te schakelen. 

Als u gaat bouwen in 2024 in gevolgklasse 1

De Wkb gaat in op 1 januari 2024 voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Wilt u weten wat u hierbij moet regelen voor het ruimtelijke en technische deel? Volg dan het stappenplan. 

Stappenplan bouwwerk in gevolgklasse 1

  1. U controleert of u een omgevingsvergunning voor het ruimtelijke deel nodig heeft. Dat doet u met een vergunningscheck via het nieuwe Omgevingsloket  
  2. Heeft u een vergunning nodig? Dan vraagt u deze aan via het nieuwe Omgevingsloket. OZHZ controleert of uw aanvraag voldoet aan de regels in het Omgevingsplan. Binnen 8 weken beslist OZHZ over uw aanvraag
  3. U regelt een kwaliteitsborger. Op de website Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw  staat een lijst met kwaliteitsborgers
  4. U maakt op zijn laatst 4 weken voor de bouw een bouwmelding via het nieuwe Omgevingsloket:
    • ga naar 'Aanvragen'
    • kies bij 'Werkzaamheden' voor 'Bouwactiviteit'
    • kies voor 'Bouwactiviteit (technisch) Melding'
     De bouwmelding heeft een risicobeoordeling, een borgingsplan en geeft aan wie uw kwaliteitsborger is. U mag niet beginnen met bouwen, voordat u een complete melding hebt ingediend bij het nieuwe Omgevingsloket. OZHZ neemt alleen complete meldingen in behandeling. U krijgt reactie van OZHZ als u de melding heeft gemaakt
  5. U geeft 2 dagen voor het begin van de bouw een startmelding door via het nieuwe Omgevingsloket. Hierin staat de definitieve datum waarop de bouw start
  6. De kwaliteitsborger controleert of uw bouwwerk voldoet aan de bouwtechnische regels. OZHZ controleert in sommige gevallen of uw gebouw aan de bouwtechnische regels voldoet en kan hierop handhaven. OZHZ handhaaft ook als u geen bouwmelding of gereedmelding heeft ingediend. De kwaliteitsborger kan daarop niet handhaven. U ontvangt een verklaring van de kwaliteitsborger als het bouwwerk aan de bouwtechnische regels voldoet
  7. 1 dag nadat de bouw is gestopt meldt u dit via het nieuwe Omgevingsloket
  8. U stuurt een gereedmelding in via het nieuwe Omgevingsloket 2 weken voordat u het bouwwerk wil gaan gebruiken. De gereedmelding heeft onder andere de verklaring van de kwaliteitsborger en allerlei gegevens over het bouwwerk. U mag het gebouw niet in gebruik nemen als u geen complete gereedmelding hebt ingestuurd. OZHZ neemt alleen complete meldingen in behandeling. U krijgt reactie van OZHZ als u de melding heeft gemaakt

Bouwwerk in gevolgklasse 2 en 3

Voor bouwwerken in deze gevolgklasse heeft u een omgevingsvergunning (omgevingsplanactiviteit en bouwactiviteit) nodig. Deze vraagt u aan via het nieuwe Omgevingsloket.

Bijzondere lokale omstandigheden

Onder de Wkb mag een gemeente bijzondere lokale omstandigheden vaststellen. De kwaliteitsborger moet dit verwerken in de risicobeoordeling en het borgingsplan. 
De gemeente wijst voor bepaalde gebieden bijzondere lokale omstandigheden aan.

Funderingen van aangrenzende gebouwen & monumenten 

In het centrum van Dordrecht staan veel gebouwen dicht op elkaar. Ook zijn er veel monumenten. Dit kan van invloed zijn op de fundering van een te bouwen bouwwerk. Controleer daarom goed of de fundering en de bouw van het nieuwe gebouw passen bij de funderingen van de gebouwen ernaast. Ga na of deze gebouwen monumenten zijn. Kijk ook hoe hun fundering is gemaakt. 

Oude resten in de bodem

In het centrum van Dordrecht kunnen oude resten van funderingen of gebouwen in de grond zitten, soms tot wel 6 meter diep. Op verschillende plekken zijn oude muren of delen van vroegere gebouwen gevonden. Dit kan invloed hebben op de manier waarop een nieuwe fundering gemaakt moet worden. Ook kunnen er archeologische regels gelden waar u rekening mee moet houden.

Bouwen in of dichtbij dijken

Rond Dordrecht liggen dijken en belangrijke waterkeringen. In de winter mag daar niet aan of dichtbij worden gebouwd. Buiten de winter kan soms extra controle nodig zijn om zeker te weten dat de dijk stevig blijft. Ook kan het zijn dat u toestemming van het waterschap nodig heeft voor het werk.

U mag niet boren in bepaalde gebieden 

Bij het Reeland ligt een beschermd gebied voor het winnen van drinkwater. In dit gebied mag u niet boren, bijvoorbeeld voor heien, voorboren, sonderen of aardwarmte.

Geluidsbelasting

Ga na of het gebouw op een plek staat waar buiten veel geluid is, bijvoorbeeld door verkeer op de weg of trein. Het kan zijn dat op een speciale manier gebouwd moet worden, zodat het binnen stiller is. Dit gaat niet om alle geluid, daar zijn regels voor. Vraag daarom een deskundige om dit uit te zoeken. 

Omgevingsplan

Kijk op de website Regels op de kaart om te controleren of er technische regels of aandachtspunten zijn voor uw bouwplan vanuit het omgevingsplan.

Vergunningen en andere toestemmingen

Onderzoek welke omgevingsvergunningen en andere toestemmingen u nodig heeft voor uw bouwplan. Soms horen daar ook technische eisen bij. Kijk voor de vergunningcheck op de website van de Omgevingsloket.

Explosieven in de bodem

In sommige delen van Dordrecht, zoals bij de Dordtse Kil en de omgeving van de Moerdijkbrug, kunnen nog explosieven uit de Tweede Wereldoorlog in de grond zitten. Dit kan gevaarlijk zijn bij heien of sonderen. Ook op andere plekken in Dordrecht kunnen explosieven in de bodem liggen. Bekijk op de pagina Explosievenkaart 'explosieven Tweede Wereldoorlog'. 

Opbouw van de grond

Onderzoek hoe de grond is opgebouwd door sonderingen te doen. Dat zijn metingen waarmee u ziet hoe sterk de grondlagen zijn. In Dordrecht bestaat de bodem uit verschillende lagen, zoals zand, klei en veen. Tussen deze lagen zitten ook waterdragende lagen. Deze kunnen risico’s geven als u funderingspalen gebruikt die in de grond worden gevormd. Vraag daarom advies aan een specialist in grondonderzoek (geotechnisch adviseur).

Wind en sneeuw

Controleer of het gebouw sterk genoeg is voor wind en sneeuw. De wind kan harder waaien rond hoge gebouwen, en ook sneeuw kan op daken blijven liggen. Daarom zijn er regels voor de belasting door wind en sneeuw waaraan uw gebouw moet voldoen.

Slagschaduw van windmolens

Draaiende windmolens kunnen schaduw geven die steeds wisselt. Dit noemen we slagschaduw. Deze bewegende schaduw kan hinderlijk zijn, vooral als het op ramen valt. Daarom moet een gebouw op een bepaalde afstand van een windmolen staan. Let hierbij op windmolens langs de A16 en bij de Dordtse Kil. De regels hierover staan in hoofdstuk 4 en 5 van het Besluit bouwwerken leefomgeving.

Wet- en regelgeving