Monumenten
Dordrecht is de oudste stad van Holland. Het zal u dan ook niet verbazen dat we veel monumenten hebben: bijna 2.000. Wij vinden monumenten belangrijk om verschillende redenen. Bijvoorbeeld omdat ze heel mooi zijn, om hun betekenis voor de wetenschap of omdat ze cultuurhistorische waarde hebben. We hebben Dordtse monumentale panden in 3 categorieën: rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en beeldbepalende panden. We hebben 2 rijksbeschermde stadsgezichten: de binnenstad en (een deel van) de 19e-eeuwse schil.
Eind 1987 heeft het Rijk de historische binnenstad van Dordrecht aangewezen als beschermd stadsgezicht. Dit gebied vindt u langs de rode lijn in het kaartje 'Grenzen beschermd stadsgezicht'. Sinds 2013 hebben we ook een groot deel van de 19e-eeuwse schil aangewezen als beschermd stadsgezicht. Dit gebied vindt u langs de groene lijn op het kaartje 'Grenzen beschermd stadsgezicht'.
In het beschermd stadsgezicht staan beeldbepalende panden. Naast beschermde monumenten komen deze gebouwen in aanmerking voor de subsidie Instandhouding uit het Gemeentelijke Restauratiefonds Dordrecht.
Op de kaart Beschermd stadsgezicht ziet u waar de monumenten en de beschermde stadsgezichten staan. Op de Adreslijst beeldbepalende panden (pdf, 30 kB) leest u welke panden een monumentale status hebben.
Bent blind of slechtziend en wilt u graag weten waar de monumenten in Dordrecht zijn? Neem dan via e-mail contact met ons op. Wij bellen u dan zo snel mogelijk op.
Stel, u bent eigenaar van een monument en u hebt verbouwings- of renovatieplannen. Mag u dan zomaar aan de slag? Het antwoord is simpel: nee. U mag nooit zomaar iets verbouwen aan of binnen een monument.
Voor een verbouwing van of een wijziging aan een monument moet u altijd een omgevingsvergunning aanvragen. Dat geldt ook als u duurzaamheidsmaatregelen wilt nemen in uw monumentale huis of bedrijf. Als dat tenminste voor de verduurzaming een verbouwing of wijziging van het pand nodig is. Wanneer de gemeente Dordrecht uw aanvraag goedkeurt, krijgt u de vergunning daarvoor.
In de Erfgoedverordening Dordrecht en de criteria aanwijzing gemeentelijke monument (eisen en voorwaarden) vindt u informatie over:
- aanwijzing van gemeentelijke monumenten
- instandhouding van gemeentelijke monumenten
Voor een restauratie vindt u in de Restauratiecriteria (pdf, 12 MB) een overzicht van eisen en voorwaarden.
Een wijziging beschermd monument aanvragen
Voor de wijziging van uw beschermde monument heeft u een 'omgevingsvergunning beschermd monument' nodig. Met uw aanvraag levert u de volgende documenten in:
• tekening van de huidige als de gewenste situatie op ten minste een schaal van 1:100
• details die van belang zijn op een schaal van 1:50
• cultuurhistorisch of bouwhistorisch rapport: dit hangt af van de aard en omvang van de wijziging. Daarin moet ook een waardering staan van de onderdelen die u wilt wijzigen. En u levert foto's aan van de huidige situatie.
Via het Omgevingsloket vraagt u de omgevingsvergunning aan. Dat kan in 1 keer of in fasen. Als u de aanvraag helemaal heeft ingevuld, stuurt u de aanvraag digitaal op. De kosten van de aanvraag hangen af van uw plan(nen).
U mag de aanvraag ook via de post doen. Daarvoor print u eerst het aanvraagformulier via het Omgevingsloket en vul deze helemaal in. De aanvraag stuurt u met de gevraagde bijlagen naar:
Gemeente Dordrecht
Beschermd monument
Postbus 8
3300 AA Dordrecht
U mag als eigenaar van een beeldbepalend pand, gemeentelijke en rijksmonument subsidie aanvragen. De subsidie bestaat voor woningen uit een lening tegen een lage rente, op dit moment is dat 1,5%. Voor een gemeentelijk monument of beeldbepalend pand vraagt u subsidie aan bij het team Erfgoed van de gemeente. U stuurt daarvoor een e-mail en het team nodigt u daarna uit voor een gesprek.
Voor rijksmonumenten (woningen) vraagt u subsidie aan bij het Nationaal Restauratiefonds (NRF). Meer informatie daarover mag u bij ons opvragen. Bent u eigenaar van een ander gebouw dan een woonhuis? Informeer dan via e-mail naar de mogelijkheden bij team Erfgoed.
Bij uw aanvraag voor subsidie beeldbepalend pand of gemeentelijk monument neemt u mee:
• aanvraagformulier subsidie
• tekeningen en bestektekeningen op schaal van de bestaande en de nieuwe toestand
• alle principedetails en foto's die van belang zijn
• bouwtechnische en bouwhistorische opnamen
• gespecificeerde begroting met bijkomende kosten
Duurzaamheid en energietransitie zijn onderwerpen die ook eigenaren van monumenten bezighouden. En dat is mooi, want de overheid moedigt duurzaamheidsmaatregelen aan. Er zijn subsidiemogelijkheden via het rijk voor eigenaren van rijksmonumenten. Voor gemeentelijke monumenten bieden we een laagrentende lening via het Gemeentelijke Restauratiefonds Dordrecht.
Er kan meer dan u misschien voor mogelijk houdt. Voorwaarde is dat de aanpassing aan het pand een verbetering is waarbij de monumentale waarden minstens hetzelfde blijft. En ook hiervoor heeft u een omgevingsvergunning nodig. Dat geldt voor alle wijzigingen of verbouwingen die u aan een monument wilt doen.
Op de website van het team Erfgoed vindt u meer informatie over verduurzaming van monumenten.
De meeste panden hebben ook mogelijkheden om zonnepanelen te leggen met behoud van de cultuurhistorische waarde. Als u een monumentaal pand heeft, kunt u kijken of uw pand geschikt is om zonne-energie op te wekken. U voert daarvoor uw adres in op www.zonnedakje.nl.
Er zijn mogelijkheden als de zonnepanelen vanaf de straat en het water niet goed te zien zijn. Platte daken, daken aan achterkanten en zijkanten van panden bieden volop kansen. U heeft meestal een vergunning nodig voor monumenten en panden in beschermd stadsgezicht. Deze vraagt u gratis aan via het Omgevingsloket.
Heeft u zonder vergunning wel zonnepanelen op een monumentaal pand? Vraag dan via het Omgevingsloket gratis uw vergunning aan. Wij kunnen u helpen bij uw aanvraag zodat wij deze snel kunnen verlenen.
Dordrecht is de 1e stad met een eigen kleurenwaaier. Deze gebruikt u voor toepassing aan de buitenkant van monumenten en beeldbepalende panden. De Dordtse Kleuren zijn 55 historisch geïnspireerde kleuren en komen uit onderzoek van:
• tekeningen
• schilderijen
• verfbestekken
• kleurtoepassingen op monumentale gebouwen
Een zorgvuldige toepassing van de kleurenwaaier vergroot de ruimtelijke kwaliteit en identiteit van de Dordtse historische binnenstad.
De waaier heeft ook 11 kleuren speciaal voor panden uit de 19e eeuw. Deze kleuren komen uit onderzoek van panden aan de Singel en de Toulonselaan. De kleurenwaaier is meer dan een palet met kleuren. De waaier geeft ook aan op welke onderdelen van een pand u bepaalde kleuren precies kunt toepassen. Veel namen uit de kleurenwaaier wijzen naar typische Dordtse zaken of personen. Hiermee krijgen panden een eigen identiteit, terwijl de ruimtelijke verbinding tussen de panden blijft bestaan.
De Dordtse Kleurenwaaier kunnen wij op dit moment niet leveren, wij zoeken naar een oplossing. De strip met 11 kleuren voor panden uit de 19e eeuw hebben wij wel op voorraad. Deze bestelt voor € 2,50 u via Aanvraag Dordtse Kleurenwaaier. Wij raden u aan altijd de collega's van het team Erfgoed te raadplegen bij het wijzigen van een kleur op een monument of pand in het beschermde stadsgezicht.
Over de Dordtse kleuren verkopen wij ook het boek Dordtse Kleuren van Kees Rouw en Hendrik Groeneweg uit 2011. Voor kosten voor dit boek zijn € 29,90.
Kijkt u weleens met grote ogen naar wat buurtbewoners met hun monument of beeldbepalende pand doen? Heeft u daar vraagtekens bij? Heeft u er zelfs bezwaren tegen? Of heeft u daar klachten over? Het beste kunt u eerst in gesprek gaan met uw buren. Komt u er samen niet uit en wilt u daar echt over klagen? Dat kan via e-mail bij de Omgevingsdienst Zuid Holland Zuid. Beschrijf uw klacht en geeft het adres op waarover uw klacht gaat.
Op de website Monumentenzorg leest u op de monumentenkaart meer informatie over de monumenten in Dordrecht.
Kijk op Wat speelt er in uw buurt
Misschien is de pagina Omgevingsvergunning aanvragen ook interessant voor u.